BA-BS FORMLARI İLE İLGİLİ UYARILAR

MÜKELLEFLERCE DÜZENLENEN BA VE BS FORMLARI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ UYARILAR

Ba ve Bs formları gerçek usulde ve bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından belirli bir limiti aşan mal ve hizmet alımlarının vergi dairesinde elektronik ortamda bildirilmesine yarayan önemli bir yükümlülüktür. [1]

Maliye Bakanlığı, risk odaklı vergi incelemesi projelerinden olarak Ba Bs formları ile vergi mükelleflerini çapraz yöntemle denetlemektedir. Bu nedenle, Ba Bs formları vergi incelemelerinde veri ambarı ve elektronik alt yapının kullanımında önemli bir fonksiyona sahiptir.[2]

Form Ba, form Bs düzenli olarak aylık olarak elektronik ortamda vergi dairesine yollanmaktadır. Buna göre, süresinde yollanılmayan veya noksan ya da eksik bilgi verilmesi halinde form Ba Bs’lerle ilgili özel usulsüzlük cezaları kesilebilmektedir. Ba Bs formlarının düzenlenmesi sırasında fatura tarihinin baz alınması gerekmektedir. Yanlış bir uygulama örneği olarak da: fatura tarihi baz alınacak olup, faturanın kayıtlara intikal ettirildiği tarih baz alınmaz.

Bilindiği gibi, SMMM’ler, YMM’ler ve ayrıca 3568 sayılı yasaya göre unvan almış meslek mensupları tarafından elektronik ortamda yollanılan bu formların düzenli doldurulması ve süresi içersinde vergi dairesine yollanması gerekmektedir. Şirketler tarafından vergi dairesine e-beyan aracılık sözleşmesi ile şifre alınması durumunda ise bu formlar şirket muhasebe müdürleri tarafından da yollanabilmektedir. Süresi içerisinde yollanılamayan Ba Bs formlarıyla ilgili vergi daireleri mükelleflere ceza kesilebilmektedir. [3]

Ba Bs formları ile ilgili meslek mensupları tarafından tereddüt edilen konularla ilgili önerilerimiz aşağıda olduğu gibidir:

Buna göre;

1) Bildirimlerin doldurulması sırasında gerek alış ve gerekse satışlarla ilgili vergi kimlik numarası veya TC kimlik numarasının yanlış belirtilmesi,

2) Form ba veya bs de fatura tarihi yerine giriş tarihinin (kayıtlara intikal tarihi) yanlış belirtilmesi,

3) Belge sayısı kısmının yanlış gösterilmesi

4) Alış veya satış rakamlarında eksik veya yüksek tutarlara yer verilmiş olması

5) Mal veya hizmet alım veya satımı yapılan mükelleflerle ilgili düzenlenecek formlarda anılan firmaların devir, dönüşüm, tür değişimi vb. yollarla unvanlarındaki değişiklikler eğer vergi hesap numarasını değiştirmemiş ise, ceza kesilmez. Benzeri değişimler nedeniyle vergi hesap numarası veya TC kimlik nodaki olası değişikliklerden dolayı hatalı aktarımlar nedeniyle ÖUCZ kesilmesini gerektirecektir.

6) Muhtemel diğer hatalar

Form Ba Bs’de vergi daireleri bazı hataları kabul ederek Ba Bs formlarına
ÖUCZ kesmemektedir. Örneğin,

1) Mal/hizmet alım ve satımında kullanılan Ba Bs formlarında vergi kimlik ve TC kimlik numaralarının doğru yazılması esastır. Bunlar doğru yazılmışsa, unvanda hata yapılabilir. Burada önemli olan vergi hesap numarası veya TC kimlik numarasının doğru aktarılması zorunludur.

2) Form Ba veya Bs de KDV hariç mal veya hizmet alışları veya satışlarında %10’un altında kalan tutar hataları kabul edilebilir hatadır. Burada hem satıcıya veya hem alıcıya ceza kesilmez.

3) Belge adedi kısmında ise; 5 adedi geçmeyen hatalarda mal veya hizmetlerin toplam bedelini değiştirmeyen hatalar eksik veya yanıltıcı bilgi olarak kabul edilmez. Ve 213 sayılı VUK’nun mük. 355 md hükmüne göre ÖUCZ kesilmez.

4) 2009 yılı ağustos ayından önceki dönemler için yani 1.8.2009 öncesi kesilen ÖUCZ’ların tümünü yargı iptal etmektedir.(Bkz. İstanbul 11. Vergi Mahkemesi kararı, E:2013/360-K:2013/1399 sayılı kararları). Başka bir ifade ile, Ba Bs formu ile ilgili 1.8.2009 tarihi öncesi cezalar yargıda iptal olmaktadır. (Bkz. Dnş. 3.D. Kararı, 29.03.2011 gün ve E:2010/101-K:2011/903 sayılı karar).

5) Yine, 6111 sayılı torba yasanın kapsadığı dönemlerle ilgili Ba Bs’den dolayı kesilecek özel usulsüzlük cezaları için bu cezaların %75’i silinmektedir. Bakiye, özel usulsüzlük cezasının %25’i ise, 6 taksite bölünerek 12 ay içerisinde ödenme olanağı bulunmaktadır.[4]

6) Sonuç olarak, Ba Bs bildirimlerinde fatura düzenleme tarihi baz alınıp, doğru bir şekilde bu bildirimlerin düzenlenmesi gerekmektedir. (Bkz. VUK md.mük. 355, 257) Eksik veya hatalı doldurulan formlarda yapılan hatanın içeriğine bakılarak Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan 2012/1 sayılı iç genelge incelenmelidir. (İlgili olarak bkz. VUK GT Seri No: 381)

7) Tasfiyesi bitmiş veya tamamlanmış tüzel kişiliklerde ise, eski unvana kesilen cezalar, vergi yargısında iptal edilmektedir.[5] Daha sonra, vergi daireleri tasfiye olmuş şirketin kanuni temsilcisine bireysel olarak özel usulsüzlük cezası ihbarnamesini tebliğ etse bile, bu gibi tarhiyatlar da yine yargıdan geri gelmektedir. Burada Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bu gibi cezaları kesmemesi bilhassa 1.8.2009 öncesi dönemlerle ilgili Ba Bs formları, e-beyan özel usulsüzlük cezalarını hiçbir şekilde kesmemesi gerektiği görüşündeyiz.